เวลาปัจจุบัน

จำนวนผู้เข้าชม

ปฏิทิน

บทที่ 4 : อาจารย์ผู้ทรงจำพระำไตรปิฎก >>>

ภาพที่ 4-1 พระสารีบุตร พระอัครสาวกเบื้องขวาของพระพุทธเจ้า
ที่มา : (https://i.ytimg.com/vi/vXrl-w_AS6g/hqdefault.jpg, 2015)

4.1) ลำดับอาจารย์ผู้ทรงจำพระไตรปิฎก

ในสมัยที่ยังมิได้มีการจารึกพระไตรปิฎกลงในใบลานนั้นใช้วิธีท่องจำ และการท่องจำก็แบ่งหน้าที่กัน ตามใครจะสมัครเป็นผู้เชี่ยวชาญในส่วนไหน ตอนไหนของพระไตรปิฎก เช่น คำว่า "ทีฆภาณกะ" หมายถึง ผู้สวดคัมภีร์ทีฆนิกาย (พระธรรมเทศนาหมวดยาว) คำว่า
"มัชฉิมภาณกะ" หมายถึง ผู้สวดคัมภีร์มัชฌิมนิกาย (พระธรรมเทศนาขนาดปานกลาง) โดยนัยนี้จึงเป็นการแบ่งงานกันทำในการท่องจำ
พระไตรปิฎก และมีผู้เชี่ยวชาญในแต่ละสาขา มีศิษย์ของแต่ละสำนักท่องจำตามที่อาจารย์สั่งสอน ซึ่งเป็นหนทางให้เห็นถึงความเป็นมาของ
พระไตรปิฎก

ในหนังสืออธิบายพระไตรปิฎก หรือที่เรียกว่า อรรถกถา ได้แสดงการสืบสายของอาจารย์ในแต่ละทาง คือ สายวินัยปิฎก
สายสุตตันตปิฎก และสายอภิธัมมปิฎก ที่เรียกว่า อาจริยปรัมปรา (สายแห่งพระอาจารย์) ดังนี้

4.1.1) สายวินัยปิฎก ได้แก่

               4.1.1.1) พระอุบาลี

               4.1.1.2) พระทาสกะ

               4.1.1.3) พระโสณกะ

               4.1.1.4) พระสิคควะ

               4.1.1.5) พระโมคคลีบุตรติสสะ

4.1.2) สายสุตตันตปิฎก ไม่ได้มีระบุไว้ในอรรถกถา แต่ได้กล่าวถึงการมอบหน้าที่ในการท่องจำ นำมาสืบต่อๆ กันไป ดังนี้

               4.1.2.1) มอบให้พระอานนท์ท่องจำสั่งสอนทีฆนิกาย

               4.1.2.2) มอบให้นิสิตทั้งหลายของพระสารีบุตรท่องจำมัชฌิมนิกาย

               4.1.2.3) มอบให้พระมหากัสสปท่องจำสังยุตตนิกาย

               4.1.2.4) มอบให้พระอานุรุทธ์ท่องจำอังคุตตรนิกาย ส่วนขุททกนิกายไม่ได้มอบหน้าที่นี้ให้ใคร

4.1.3) สายอภิธัมมปิฎก ได้แก่

               4.1.3.1) พระสารีบุตร

               4.1.3.2) พระภัททชิ

               4.1.3.3) พระโสภิตะ

               4.1.3.4) พระปิยชาลี

               4.1.3.5) พระปิยปาละ

               4.1.3.6) พระปิยทัสสี

               4.1.3.7) พระโกสิยปุตตะ

               4.1.3.8) พระสิคควะ

               4.1.3.9) พระสันเทหะ

               4.1.3.10) พระโมคคลีบุตร

               4.1.3.11) พระติสสทัตตะ

               4.1.3.12) พระธัมมิยะ

               4.1.3.13) พระทาสกะ

               4.1.3.14) พระโสณกะ

               4.1.3.15) พระเรวตะ

บรรณานุกรม (Bibilography) >>>

1) "อาจารย์ผู้ทรงจำพระไตรปิฎก". 2558. อาจารย์ผู้ทรงจำพระไตรปิฎก. (ออนไลน์). แหล่งที่มา : http://www.larnbuddhism.com/tripitaka/abouttripitaka/teachter.html. 22 ธันวาคม 2558

กลับไปยังหน้า "พระไตรปิฎก" >>>